Bạn đã được nghe về nông nghiệp 4.0 chưa? Hay bạn đang tìm hiểu về khái niệm này? Trong thời đại công nghệ hiện nay, không có gì là quá phức tạp. Cả công nghiệp và nông nghiệp đều có thể hưởng lợi từ việc áp dụng công nghệ để tối ưu hóa hiệu suất và năng suất. Vậy, hãy khám phá những ứng dụng nông nghiệp 4.0 giúp tiết kiệm qua bài viết dưới đây cùng trongcayviet.com nhé!.
Nông Nghiệp 4.0 Là Gì?
Khái Niệm
Nông nghiệp 4.0, hay còn được biết đến là nông nghiệp thông minh hoặc nông nghiệp số, đánh dấu sự kết hợp của internet, công nghệ nano, robot, công nghệ sinh học, và chiếu sáng vào quy trình sản xuất nhằm tối ưu hóa các yếu tố sau đây:
- Giảm động lực lao động.
- Giảm thiểu thất thoát và tổn thất do sâu bệnh và thiên tai.
- Bảo vệ môi trường sản xuất tối đa.
- Kiểm soát và tối ưu hóa chi phí cho từng giai đoạn cụ thể.
Sự đổi mới này hứa hẹn mang lại sự thông minh cho quy trình sản xuất và tạo ra nhiều đột phá. Một cách đơn giản để hiểu về nông nghiệp 4.0 là sự chuyển đổi từ phương thức sản xuất truyền thống sang mô hình hiện đại.
Hiện nay, ứng dụng của nông nghiệp 4.0 có thể thấy qua việc sử dụng các thiết bị cảm biến như cảm biến nước, cảm biến độ ẩm, cảm biến phân, cảm biến ánh sáng, và chuyển đổi chúng thành dữ liệu được xử lý bởi các thiết bị công nghệ như máy tính và điện thoại. Do đó, bất kỳ lúc nào và ở bất kỳ đâu, người quản lý có thể theo dõi tình trạng của nông trại và điều khiển chúng một cách thuận tiện.
Điểm Đặc Trưng
Điểm đặc trưng quan trọng của nông nghiệp 4.0 là khả năng số hóa toàn bộ chuỗi hoạt động trong quá trình sản xuất kinh doanh, từ nông trại, quy trình chế biến, đến giai đoạn tiếp thị và tiêu dùng, thông qua việc tích hợp một ứng dụng duy nhất để quản lý dữ liệu và thiết bị.
Sự thông minh trong sự kết hợp giữa các thiết bị điện tử và quy trình sản xuất nông nghiệp là điều rõ nét. Đồng thời, sự tích hợp giữa hệ thống điều hành và tác nghiệp, cũng như kết hợp thông minh giữa các công nghệ vật lý và sinh học, đảm bảo rằng quá trình sản xuất và kinh doanh diễn ra mạch lạc và liên tục. Tất cả những yếu tố này đồng lòng hướng tới mục tiêu cung cấp giá trị và hiệu quả bền vững cho ngành nông nghiệp.
Lợi Ích Khi Ứng Dụng Nông Nghiệp 4.0 Giúp Tiết Kiệm
Tăng cường chất lượng và sản lượng, đồng thời giảm chi phí và lao động sản xuất, làm tăng hiệu quả kinh tế cho người nông dân thông qua việc áp dụng các phương pháp canh tác tiên tiến và kết nối thuận tiện với các chuyên gia.
Xây dựng một hệ thống dữ liệu nông nghiệp kỹ thuật số không chỉ mang lại lợi ích cho cộng đồng nông dân mà còn cung cấp thông tin chính xác và nhanh chóng về tình hình sản xuất nông nghiệp cho các cấp quản lý. Qua đó, việc điều phối sản xuất và tiêu thụ trở nên dễ dàng hơn, tránh được tình trạng sản xuất quá mức, tồn kho lớn, và giảm thiểu sự không hiệu quả.
Công nghệ số giúp nông dân liên kết với khách hàng một cách thuận tiện qua các nền tảng thương mại điện tử. Hệ thống số cũng hỗ trợ quản lý tư liệu sản xuất và bán hàng một cách hiệu quả hơn, một khía cạnh mà nông nghiệp truyền thống khó lòng đạt được.
Khó Khăn Khi Ứng Dụng Công Nghệ 4.0 Trong Nông Nghiệp
Khi nền kinh tế nông nghiệp áp dụng công nghệ cao, nhiều địa phương và doanh nghiệp trong lĩnh vực này sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức đáng kể.
Trước hết, vấn đề về vốn đầu tư là một thách thức đáng kể. Để áp dụng công nghệ hiệu quả, yêu cầu một nguồn vốn đầu tư đáng kể cho nghiên cứu, phát triển công nghệ, và quản lý vườn trồng. Theo ước tính sơ bộ, để xây dựng một hệ thống trồng dưa lưới với hệ thống tưới tiêu đạt tiêu chuẩn, có thể cần tới 400 triệu đồng, trong khi đầu tư vào mảng sản xuất rau xà lách có thể đòi hỏi tới 1,5 tỷ đồng. Nguồn vốn đầu tư lớn cùng với thời gian trả vốn lâu dài là “chướng ngại vật” đối với nhiều doanh nghiệp.
Một thách thức khác là cơ chế pháp lý liên quan đến đất đai, như sở hữu đất chưa có giấy tờ rõ ràng. Điều này tạo nên rào cản cho các doanh nghiệp, khiến chúng e dè trong việc đầu tư. Để giải quyết vấn đề này, nhà nước cần thiết lập các biện pháp và chính sách hỗ trợ, cùng với việc ban hành các quy định pháp lý rõ ràng để kiểm soát, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp an tâm đầu tư lâu dài.
Nông nghiệp công nghệ cao đã được triển khai mạnh mẽ ở nhiều vùng trên cả nước, mang lại hiệu quả kinh tế cao trong lĩnh vực sản xuất rau quả, hoa, bò sữa, tôm, với những ví dụ điển hình tại các tỉnh như Lâm Đồng, Nghệ An, Kiên Giang.
Sự Khác Biệt Giữa Trồng Trọt Ứng Dụng Công Nghệ Cao Và Nền Nông Nghiệp 4.0 Là Gì?
Nông nghiệp 4.0 không chỉ là việc ứng dụng thành tựu của cách mạng công nghệ 4.0 vào sản xuất nông nghiệp, mà còn đánh dấu sự hòa nhập của nhiều đỉnh cao công nghệ như internet, robot, sinh học, nano, chiếu sáng vào quy trình sản xuất, nhằm mục tiêu giảm thiểu công lao động, hạn chế thiệt hại từ thiên tai và sâu bệnh đến mức thấp nhất, giảm ô nhiễm môi trường và kiểm soát cũng như tiết kiệm chi phí sản xuất.
Nông nghiệp 4.0 không giống như mô hình nông nghiệp công nghệ cao chỉ tập trung vào việc thay đổi phương thức sản xuất từ truyền thống sang hiện đại. Thay vào đó, nó định nghĩa một cách tiếp cận mới trong quản lý nông nghiệp.
Các giải pháp của nông nghiệp 4.0 đang và sẽ tiếp tục được triển khai rộng rãi trong các lĩnh vực của nông nghiệp, từ chăn nuôi, trồng trọt cho đến thủy sản. Điểm đặc biệt nhận biết nhất của nông nghiệp 4.0 chính là việc quản lý dữ liệu dựa trên nền tảng số. Với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin, số hóa nông nghiệp đã và đang chơi một vai trò quan trọng trong việc kết nối người nông dân với nhau, kết nối nông dân với chuyên gia và nông dân với người tiêu dùng.
Lấy Ví Dụ Về Ứng Dụng Của Công Nghệ 4.0 Trong Lĩnh Vực Nông Nghiệp
Đối Với Kỹ Thuật Canh Tác
Mô hình nông nghiệp 4.0, khi được áp dụng vào lĩnh vực trồng trọt, không chỉ mang lại những con số phân tích dự báo mà còn giúp người canh tác có cái nhìn rõ ràng về thời điểm lý tưởng để gieo trồng và khi nào là thời kỳ tối ưu để bán sản phẩm đạt doanh thu cao nhất. Tất cả những quyết định này đều dựa trên việc số hóa quá trình canh tác, nhằm đảm bảo người nông dân thu được lợi nhuận tối đa.
Một ví dụ điển hình là Công ty Cổ phần Cầu Đất Đà Lạt (Cầu Đất Farm), mà bắt đầu từ việc sản xuất nông sản sạch thông qua thủy canh. Hiện nay, công ty này đã phát triển một nông trại quy mô lớn, kết nối hệ thống phát triển rau sạch thông qua các giải pháp nông nghiệp thông minh và tích hợp Internet of Things (IOT) trong nhiều giai đoạn của chuỗi giá trị từ trồng trọt đến tiêu thụ. Hệ thống giám sát và điều khiển qua internet tự động điều chỉnh độ ẩm, tưới nước, bón phân, giúp chủ nông trại theo dõi quá trình canh tác một cách hiệu quả từ xa.
Ứng Dụng Nông Nghiệp 4.0 Giúp Tiết Kiệm Chi Phí
Kết hợp trí tuệ nhân tạo và sự liên kết thông qua internet của mọi vật thể sẽ đem lại khả năng tính toán chính xác và hợp lý, đảm bảo mọi quy trình trong nông nghiệp diễn ra một cách hiệu quả về chi phí. Mặc dù có thể thấy rằng việc tiết kiệm chi phí dựa trên tính toán cơ bản có thể không lớn lắm và đôi khi thậm chí khó thực hiện. Tuy nhiên, khi kết hợp trí tuệ nhân tạo với nền nông nghiệp 3.0, khoản chi phí hao hụt này có thể giảm đáng kể.
Cụ thể, Công ty MimosaTEK là một ví dụ điển hình, chuyên cung cấp giải pháp tưới chính xác cho các tập đoàn lớn trong lĩnh vực nông nghiệp như Vingroup, Thành Công, và nhiều khách hàng khác. Giải pháp của MimosaTEK cho phép hệ thống tưới tự động điều chỉnh dựa trên phân tích dữ liệu về môi trường, loại cây và giai đoạn sinh trưởng của cây.
Người dùng có thể theo dõi thông số này theo thời gian thực. Việc áp dụng “công nghệ tưới chính xác” của MimosaTEK đã giúp khách hàng giảm lượng nước tưới từ 30 – 50%, giảm tiêu thụ năng lượng, và tự động hóa hoàn toàn quá trình tưới cây, giải phóng lao động so với việc vận hành hệ thống tưới thủ công. Đồng thời, vẫn đảm bảo rằng lượng nước tưới đủ phù hợp với sự phát triển của cây trồng.
Áp Dụng Trí Tuệ Nhân Tạo Và Công Nghệ 4.0 Trong Nông Nghiệp
Trí tuệ nhân tạo (AI) ngày càng là ước mơ của nhiều startup công nghệ, và khi ứng dụng AI vào lĩnh vực nông nghiệp, người dùng sẽ không còn phải tự xử lý những dữ liệu thô một cách thủ công, mà có thể hoàn toàn phụ thuộc vào khả năng số hóa nông nghiệp tự động của AI.
Một ví dụ rõ ràng là tại vùng nguyên liệu của Công ty Mía đường Lam Sơn, Thanh Hóa (Lasuco), với khoảng 30.000 hộ nông dân trồng mía trên diện tích khoảng 32.000 ha (75% diện tích là đồi núi), trong đó, gần 60% là người dân tộc thiểu số, việc tiếp cận công nghệ mới đối mặt với nhiều khó khăn.
Để giải quyết thách thức thu hoạch và vận chuyển với lượng xe lên đến 1.000, Công ty Minerva đã trang bị thiết bị giám sát hành trình và tích hợp vào hệ thống chung. Điều này cho phép Lasuco theo dõi hoạt động của từng xe, trong khi hệ thống trí tuệ nhân tạo tự động điều phối này thay thế cho công việc của 40 kế toán thống kê.
Hơn nữa, nó còn dự báo và tránh thời tiết bất thuận, áp dụng canh tác thông minh, nâng cao năng suất từ mức 45 tấn/ha lên 70 tấn/ha, với một số khu vực đặc biệt đạt 120 – 130 tấn/ha; điều này đóng góp đáng kể vào việc tăng cường lợi nhuận cho cộng đồng nông dân.
Lời Kết
Tóm lại, có thể nhận thấy rằng việc tích hợp công nghệ 4.0 vào lĩnh vực sản xuất nông nghiệp không chỉ là một tưởng tượng, mà nó đang trở thành hiện thực tại Việt Nam. Mặc dù vẫn còn nhiều khó khăn khi áp dụng công nghệ 4.0 trong nông nghiệp, nhưng với cơ chế hỗ trợ và sự chủ động trong việc đón đầu xu hướng, chắc chắn trong tương lai không xa, chúng ta sẽ chứng kiến sự chuyển động ngày càng mạnh mẽ của nền nông nghiệp 4.0 ở Việt Nam.